مرگ “معصومه ” با نیش عقرب یا نیش سهل انگاری مدیران ؟!

باشگاه روزنامه نگاران مسجدسليمان- شنیدن خبر مرگ به خاطر نیش عقرب در قرون گذشته تعجب آور نبوده اما در دورانی که هر روز شاهد تحولی نوین در عرصه علم پزشکی هستیم مضحک است و مایه تاسف.

به گزارش سايت خبري باشگاه روزنامه نگاران مسجدسليمان به نقل ازشوشان در یکی دو ماه گذشته چندین کودک خوزستانی به خاطر عقرب گزیدگی جان خود را از دست دادند. البته بهتر است گفته شود مرگ شان به خاطر کمبود امکانات پزشکی و بی تفاوتی پزشک بوده نه عقرب گزیدگی ! وگرنه با یک پادزهر و مراقبت های ویژه نیش عقرب که سهل است نیش افعی هم خنثی می شود و قابل درمان است.

اما در خوزستان با این همه دبدبه و کبکبه و افتخار به قدمت 17 قرنی دانشگاه جندی شاپور، اتفاقانی دلخراش رخ می دهد که سیستم درمانی استان را زیر سوال می رود. این امر منحصر به یک شهر یا روستای خاص نیست بلکه اکثر شهرها و روستاهای خوزستان از کمبود امکانات پزشکی و پزشک متخصص رنج می برند و همین موضوع سبب می شود تا اخباری ناگوار همچون مرگ کودک چهارساله هندیجانی یا دختر دو ساله اندیکایی بر اثر نیش عقرب منتشر شود و مردم را متاثر نماید.

در ابتدا روایت مرگ معصومه دختربچه اندیکایی ساکن روستای کوشک از زبان خواهرش در ذیل می آید :

ساعت دو شب با فریاد خواهرم از خواب بلند شدیم. عقربی سیاهرنگ خواهر کوچکم را نیش زد بود. بلافاصله همراه با مادرم او را به درمانگاه سدشهید عباسپور بردیم. متاسفانه هیچ پزشکی در درمانگاه نبود و تماس های مکرر تنها پرستار موجود در درمانگاه نیز نتوانست دکتر درمانگاه را که در شهرک کوشک در حال استراحت بود و تنها چند صدمتر با درمانگاه فاصله داشت به درمانگاه بکشاند.

پرستار پس از مشاهده نگرانی های من و مادرم، آمپولی به خواهرم تزریق کرد و پس از آن یک آمپول دیگر روی دستش تست کرد. یکدفعه بدنش سرد شد و روی شکمش نیز قرمز شد. به پرستار این موضوع را گفتیم ولی او جواب داد که مشکلی نیست و بخاطر اینکه محکم او را گرفتید روی شکمش قرمز شده است!

حتی پرستار از ما نخواست که او را به شهرستان مسجدسلیمان جهت مداوا منتقل کنیم و در مقابل درخواست ما برای انتقال او به شهرستان مسجدسلیمان اظهار داشت که اگر ماشین شخصی دارید می توانید او را منتقل کنید.

خواهرم بعد از پنج دقیقه از حال رفت و ما گمان کردیم که بیهوش شده است. از آنجایی که نزدیکترین پایگاه اورژانس به این درمانگاه نزدیک به ۲۰ کیلومتر فاصله دارد ما نمیتوانستیم منتظر بمانیم بنابراین سوار ماشین شخصی شدیم. پس از چند دقیقه متوجه شدیم “معصومه ” دیگر نفس نمی کشد.

حال این سوال پیش می آید که چرا این پرستار از سرم ضد عقرب استفاده نکرد؟ چرا پس از تماس های متعدد، دکتر در محل کار خود حاضر نشد؟ آمپول دوم چه بود که باعث بدشدن حال “معصومه” شد؟ اینکه چرا درمانگاهی که جمعیت تحت پوشش آن بالغ بر ده هزار نفر می باشد نباید در نزدیکی خود اورژانس و آمبولانس داشته باشد؟ سوالاتی هستند که شبکه بهداشت و درمان شهرستان اندیکا باید به آن پاسخ دهد.

در همین زمینه دکتر ساسان رجبي مدیر شبکه بهداشت و درمان اندیکا با بیان اینکه در اندیکا هیچ گونه متخصصی نیست به خبرنگار شوشان گفت: این دختر 2 ساله هفته گذشته به درمانگاه مرکز بهداشتی و درمانی کوشک در ساعت 3 شب مراجعه کرده و اقدامات اولیه شامل تزریق آمپول دگزامتازون و سرم ضد عقرب پس از تست بیمار انجام شده است. بنا به گفته پرستار و پرسنل ما ، حال بیمار خوب بوده چنان که همراهان بیمار با اکراه و اصرار ما وی را به بیمارستان مسجدسلیمان بردند.

وی گفت: در شهرستان اندیکا فقط دو دستگاه آمبولانس وجود دارد. این شهرستان 120 کیلومتر مساحت دارد. آمبولانس زمانی در اختیار بیمار قرار می گیرد که نظر پزشک و کادر درمانی به انتقال بیمار باشد. این کودک قبل و بعد از مراجعه حال عمومی خوبی داشته است. متاسفانه حال بیمار در راه رسیدن به بیمارستان مسجدسلیمان به سرعت به وخامت گراییده و منجر به فوت وی شده است. ما بر اساس شرایط بیمار دستور اعزام صادر می کنیم. پزشک این کودک با توجه به حال وی دستور ترخیص داده و به همراهانش گفته که سریعا وی را به بیمارستانی در مسجدسلیمان برسانید.

دکتر ساسان رجبي افزود: بعضی از گونه های عقرب حتی با تزریق سرم عقرب به بیمار باعث مرگ ناگهانی وی می شوند. در منطقه کوشک و قیطاس و آبژدان گونه ای از عقرب وجود دارد که فرصت درمان را از درمان گر می گیرند . نوع عقربی که این دختربچه را نیش زده عقربی زرد رنگ بوده ولی نوع دقیق آن مشخص نشده است. این بیمار به خاطر سم عقرب دچار همولیز خونی شده بود. این اتفاق هم به سرعت رخ می دهد.

وی افزود: این بیمار در حال انتقال در پیچ های مسجدسلیمان دچار افت فشار و همولیز و مرگ ناگهانی می شود. از این موراد در این نواحی بسیار اتفاق می افتد اگر بهسازی در منازل این افراد صورت بگیرد اصلا شاهد این موارد نخواهیم بود.

مدیر شبکه بهداشت و درمان اندیکا ادامه داد: بچه ای که دچار عقرب زدگی می شود شاید نیاز به همو دیالیز و بستری داشته باشد. این بیمار نیاز به متخصص اطفال داشت در اندیکا نه متخصص اطفال که هیچ گونه متخصصی نیست. به دلیل نبود متخصص و بیمارستان وی را به مسجدسلیمان انتقال دادند.

وی افزود: در هر مکان درمانی چه مسجدسلیمان چه اهواز یا تهران پزشکی که قائم به آن جاست پزشک مسئول فنی است. بنابراین اشتباه یک پزشک در بخشی از کارش منجر نمی شود که کل نظام پزشکی و درمانی آن منطقه زیر سوال رود.

وی در پاسخ خبرنگار شوشان که گفت شما قبول دارید که کوتاهی از پزشک در انتقال بیمار بوده است گفت : بله من اعتقادم این است که در درمان بیمار باید حاشیه اطمینان را بالا برد. ما مشکل تامین آمبولانس در آن لحظه در شهرستان نداشتیم و آمبولانس های ما آن زمان در حال خدمت رسانی به بیمار دیگری نبودند و در دسترس قرار داشتند. آن موقع اگر تصمیم اعزام توسط پزشک متخصص گرفته می شد سیستم دانشگاه برایش در 10 دقیقه آمبولانس تامین می کرد. امکانات دانشگاه علوم پزشکی برای این موضوع کافی بوده است. ما خودمان در حال بررسی این موضوع هستیم .

با توجه به گفته های مدیر شبکه بهداشت و درمان اندیکا کوتاهی پزشک مرگ دختربچه دو ساله را رقم زده است. البته در برخی موارد گفته های خانواده متوفی، پرستار و مدیریت شبکه بهداشت اندیکا متناقض است. به هر حال مهمترین بحثی که در اینجا مطرح می باشد اینست که چرا پزشک درمانگاه با توجه به تماس پرستار در محل کار خود حاضر نشده است و نسبت به جان یک انسان اینچنین بی تفاوت بوده است؟ تا کی مردم باید جان خود را به خاطر کمبود امکانات و نبود پزشک متخصص از دست بدهند؟!

گزارش:  رؤیا محمودی