رویش زاگرس/حسین حسنی بختیاروند: در آستانه ی یکصد و چهاردهمین سالروز اکتشاف نفت در مسجدسلیمان و شروع دورانی جدید از تاریخ این شهر و مردمانش هستیم، و وقایعی که سرنوشت ایرانیان را تغییر داد. نفت این معجزه ی سیاه قرن نوزدهم که معادلات سیاسی جهان را نیز دستخوش حوادث بسیاری کرد، حوادثی که شیره ی جان ایران زمین را مکید و مسجدسلیمان و مردمانش گواهی بر این مدعا هستند.
«نفت ملی گشت» عنوان کتابی است که طی گفت و گوهایم با چند تن از بزرگان قدیمی مسجدسلیمان خاطرات بسیاری را زنده کرد، شرح مبارزات مردم خوزستان و به ویژه مسجدسلیمان و نیرنگ های استعمارگر پیر در این شهر به قلم روانشاد “سید کمال الدین مرتضویان فارسانی” که خود از مبارزین و نیروهای میدانی فعال در عرصه ی ملی شدن صنعت نفت بود.
سال ۱۳۲۹ خورشیدی که اعتصابات کارکنان صنعت نفت در همراهی با دکتر محمد مصدق و یارانش شکل گرفت سید کمال الدین مرتضویان فارسانی سخنرانی های پر شوری در میدان فوتبال باشگاه نفتون و با حضور کارکنان شرکت نفت و سایر مردم مسجدسلیمان برگزار می کرد، و در طی این میتینگ ها از حقوق ملت ایران در جریان ملی شدن صنعت نفت دفاع نموده و کارگران نیز مشتاقانه ساعت ها وی را همراهی می کردند.
شادمانی ام از مکتوب کردن این مبازرات ملی مردم مسجدسلیمان برای اعتلای ایران بزرگ توسط زنده یاد “مرتضویان فارسانی” که کمتر از وی شنیده ایم، فزونی یافت و شنیدن نام شهروندان قدیمی شهر، که هویت و خاطرات پر شکوهش را مدیون حضور آنان است.
طبق مطالبی که به تازگی به آن ها دست یافتم کتاب های روانشاد سید کمال الدین مرتضویان فارسانی توسط کتابفروشی به نام آقای زینل سفیدی (سعیدی) شهنی به فروش می رسید و همچنین روانشاد نصراله محمدیان فارسانی، که کارگر آتش کار (آتش نشانی) شرکت نفت بود، از دوستان صمیمی و نزدیک آن نویسنده ی با اخلاق و میهن پرست بودند.
«نفت ملی گشت» روایت واقعی و دقیق از دهه های پیشین مسجد سلیمان و مبارزات ضد استعماری مردم بختیاری علیه زیاده خواهان داخلی و خارجی است، که هنوز هم تن رنجور این سامان را می آزارد.
با پیگیری هایی که انجام دادم به نشانی از پسر بزرگوار ایشان جناب آقای دکتر سید علی مرتضویان فارسانی، از اساتید علوم سیاسی در دانشگاههای تهران رسیدم و دریافتم که خوشبختانه هنوز یک نسخه از این کتاب نزد ایشان موجود است و امیدوارم با همکاری ایشان و چاپ مجدد کتاب «نفت ملی گشت» بر آگاهی تاریخی نسل های کنونی و آیندگان افزوده شود.
به امید آن که بتوانیم با شناخت کامل از همه ی جریانات و وقایع تاریخی و سیاسی این شهر کهن، حقوق از دست رفته مان را بازیابیم و مسجدسلیمان دوباره نور چشمان خوزستان و ایران شود.
شرح مختصری از زندگی و آثار زنده یاد سید کمال الدین مرتضویان فارسانی:
وی از سادات حسینی پا قلعه ی اصفهان است که در سال ۱۲۹۱ خورشیدی در فارسان از توابع چهار محال بختیاری به دنیا آمد. در ۱۳۱۷ خورشیدی در شرکت نفت مسجد سلیمان مشغول به‌کار شد، مدتی روزنامه ی “کارگران خوزستان” را منتشر می‌کرد. او در سرودن شعر دارای قریحه ی سرشار بود و به زبان انگلیسی و علوم ادبی نیز آشنایی کامل داشت، بخشی از آثار منتشر شده ی ایشان: اعجب‌العجائب و اغرب‌الغرائب، امثال و واژه‌های محلی، انتقادات فارسانی، اندرزهای فارسانی، تأثیر نگاه، ترانه‌های فارسانی، داستان‌های امثال، دو بیتی‌های فارسانی، رباعیات فارسانی، زن‌شناسی، کمال‌الصغیر، مکر زنان، نفت ملی گشت، دیوان شعر.
درگذشته ۱۳۵۴ خورشیدی در تهران؛ محل دفن: قطعه ١٠،ردیف ۶۶، شماره ۵۴، آرامستان بهشت زهرا تهران
