تفنگ و کتاب”نه دال”در موزه ایران باستان رونمایی شدند

به گزارش سايت خبري باشگاه روزنامه نگاران مسجدسليمان به نقل از زاگرسیان در این برنامه که در تالار اجتماعات موزه ایران باستان و با حضور مسئولین سازمان میراث فرهنگی و موزه ها وئ همچنین فعالان فرهنگی و پژوهشگران و علاقمندان برگزار گردید،سخنرانان در مورد ویژگی های آثار موزه ها و مشخصاً تفنگ تاریخی نه دال و فرهنگ بختیاری نظرات خود را طرح کردند.

پس از خیر مقدم توسط رئیس موزه ایران باستان به حاضرین؛مهندس بهشتی،مشاور عالی سازمان میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی،نخستین سخنران این نشست بود.وی با اشاره به نگاه عامیانه به آثار قدیمی و مستعمل گفت:”در افواه عمومی،این موضوع مطرح است که هر شی و وسیله ای که قدیمی بوده و دیگر کاربردی ندارد را وسیله ای می دانند که تنها بدرد موزه می خورد.این نکته،هم تاسف بار است و هم اینکه نکته ای عمیق را در خود مستتر دارد”

وی با اشاره به خاصیت آیینه گی اشیاء و وسایل خاطرنشان کرد که هر شی و وسیله ای دارای دو جنبه است.نخست،جنبه کاربردی آن که طبیعتاً بعد از مدتی از بین خواهد رفت و دوم خاصیت آیینگی آن و آنچه از فرهنگ و تاریخ و بوم شناسی دیاری که آن شی در آن استفاده می شده را در خود ذخیره دارد و از این منظر اشیاء قدیمی قابل تعمق،تامل و تحقیق هستند. وی با اشاره به کتاب تفنگ نه دال،نگاه و رویکرد این کتاب را دارای چنین شاخصی دانست و ابراز امیدواری کرد نویسنده کتاب و دیگر نویسندگان و پژوهشگران در این زمینه همچنان کوشا باشند.

پس از پخش کلیپی از خوانش های مختلف ابیات حماسی آعلیداد به گویش بختیاری که توسط پژوهشگر و نویسنده کتاب نه دال از بخش های مختلف بختیاری نشین جمع آوری شده بود؛محمدرضاجواهری،مدیرعامل موسسه فرهنگی موزه های بنیاد که تفنگ تاریخی نه دال در خزانه موزه جنگ افزار آن موسسه بازشناسی شده بود،دیگر سخنران این مراسم بود. جواهری،طی سخنانی با اشاره به سیر تاریخی تفکیک موضوعی موزه های بنیاد بازشناسی و معرفی تفنگ تاریخی نه دال را یکی از فرصت های ارزشمند فرهنگی برای ارتباط بیشتر مردم و مخاطبان با موزه ها دانست و ابراز امیدواری کرد این امر ادامه داشته باشد.

قبادآذرآیین نویسنده و منتقد ادبی نیز که از سخنرانان این نشست بود،کتاب اردشیرصالحپور را از منظر روایت رویدادهای تاریخی قوم بختیاری حایز اهمیت دانسته و افزود:”پس از سالها بی توجهی و نوعی بایکوت فرهنگی قوم بختیاری،کتاب اردشیر صالحپور و دیگر اتفاقات فرهنگی و هنری که طی ایام اخیر گسترش پیدا کرده شاهدی است بر برخاستن ققنوس فرهنگ ارزشمند بختیاری از خاکستر خویش و بدون شک ادامه خواهد داشت.”

قلعه لیت اندیکا در شمال مسجد سلیمان،محل کشته شدن علیداد بختیاری و آرامگاه وی در دامنه این قلعه در کلیپی تصویری به حاضران معرفی گردید و این سوال را در اذهان ایجاد کرد که چنین محل تاریخی و آرامگاهی به چه دلیل مرمت و به علاقمندان تاریخ و فرهنگ زاگرس معرفی نمی شوند؟!همچنین پسر دوازده ساله نویسنده کتاب نیز با لباس و گویش بختیاری ابیاتی از حماسه آعلیداد را قرائت نمود که بسیار مورد توجه و تشویق حاضران واقع شد.

محمد جعفری قنواتی،مردم شناس و پژوهشگر اقوام نیز در این مراسم طی سخنانی با ارجاع به موضوعات کتاب،این اثر را از نظر مردم شناسی و قوم شناسی نیز واجد اهمیت دانست و با اشاره به برخی موضوعات،از جمله موارد ذکر شده؛قرآن مهر کردن،خون بس،گیس بریدن زنان در سوگ درگذشتگان و…بسیاری از این موضوعات را دارای ریشه ای ژرف در تاریخ و فرهنگ کهن ایران و شاهنامه دانست و با ذکر خاطره ای از دکتر یاحقی،گفت:”در نشستی که با استاد یاحقی در مراسم شاهنامه خوانی در بین بختیاری ها حضور داشتیم،ایشان اذعان کرده بودند علیرغم اینکه از مشهد آمده اند یعنی جایی که تمامی پسوندهای فردوسی را دارد و دانشگاه فردوسی،قطب فردوسی و آرامگاه فردوسی را واجد است،اما معتقد است جسم فردوسی در توس و روانش بدون شک در بین بختیاری ها است.”

در این برنامه،دکتر اردشیرصالحپور در بخش های مختلف به خوانش بخش هایی کوتاه از کتاب پرداخت و در نهایت با حضور آقای جواهری،مدیرعامل موسسه فرهنگی موزه های بنیاد،ذبیح الله کریمی نماینده ادوار و پژوهشگر فرهنگی،برادران علاء الدین از خانواده استاد فقید بهمن علاالدین و فرشید خدادادیان صاحب امتیاز و مدیر ماهنامه میراث پارس و پژوهشگر تاریخ از کتاب تفنگ نه دال رونمایی گردید.

رونمایی و بازدید از تفنگ تاریخی نه دال در سالن همجوار بخش پایانی این برنامه فرهنگی بود و در پایان از شرکت کنندگان پذیرایی بعمل آمد. تفنگ نه دال،یک تفنگ دویست ساله تاریخی است که چون صاحب آن با یک شلیک موفق به کشتن نه عدد دال(=کرکس)شده به این نام مشهور است و در بسیاری از رویدادهای تاریخی قوم زاگرس نشین بختیاری حضور داشته و مالک وی آ(=آقا)علیداد از طایفه خدرسرخ بختیاری را بدلیل جنگاوری و جوانمردی اش رستم بختیاری نامیده اند.